آموزش در چه مواقعی مورد نیاز می باشد؟
آموزش در چه مواقعی مورد نیاز می باشد؟
حسین عبدی
نیروی انسانی آموزش دیده و با انگیزه ، رکن مهم و انکارناپذیر و شرط لازم ایجاد و دوام یک کسب وکار موفق می باشد .جهت برنامه ریزی آموزش پرسنل ، انجام نیاز سنجی آموزشی مشخص می کند که هر کدام از پرسنل چه نیازهای آموزشی دارند و چه دوره هایی را باید بگذرانند . نیاز سنجی آموزشی معمولا به صورت دوره ای و حداکثر دوبار در سال انجام می شود ، با اینحال و با توجه به برخی رویدادها ، مدیریت هر واحد و یا مدیریت واحد آموزش باید در مواردی که در ذیل می آید فارغ از برنامه ریزی آموزشی و تقویمی که به صورت شش ماهه و یا سالیانه تهیه شده است ، دوره های آموزشی لازم را برنامه ریزی و اجرا نماید . رویدادهای مورد نظر شامل موارد زیر می گردد :
- زمانی که یک کارمند یا کارگر جدید را استخدام می کنید .
یکی از ضروری ترین آموزش ها برای کسانی است که اخیرا به استخدام سازمان در آمده اند. آن ها به جز مهارت های انجام فعالیت های محوله به آنها بایستی با تشکیلات ، وظایف واحدها و پرسنل مرتبط ، همکاران ، مدیران و احتمالا زیردستان ، فرهنگ سازمان ، مسائل انظباطی ، قوانین و مقررات سازمانی ، فرهنگ سازمان و بسیاری مسائل دیگر آشنا شوند . به دوره های آموزشی که برای پرسنلی که به تازگی استخدام شده اند ، بایستی برگزار شود ، آموزش بدو استخدام می گوییم ، که پیش از شروع کار به صورت رسمی ، کارمند یا کارگر تازه استخدام شده ، بایستی آن ها را دریافت نماید . مشابه دیگر دوره های آموزشی که برای پرسنل برگزار می گردد ، این آموزش ها نیز بایستی به لحاظ اثربخشی ، مورد سنجش قرار گیرند تا در صورت عدم تحقق اهدافی که از دوره آموزشی انتظار می رود ، اقدامات اصلاحی مناسب مانند برگزاری مجدد دوره و یا اقدامات دیگر ، طراحی و اجرا گردند.
- وقتی که یکی از پرسنل ، از واحدی به واحد دیگر منتقل می شود ، ارتقاء می یابد و یا در همان واحد قبلی در شغلی دیگر به کار گرفته می شود .
هنگام تغییر واحد و یا تغییر شغل پرسنل و قرار گرفتن وی در شغل جدید ، بایستی متناسب با شغل جدید ، وظایف ، اختیارات و مسئولیت های متفاوتی که خاص آن شغل می باشد برای آن کارمند یا کارگر دوره های آموزشی مناسب در نظر گرفته شود . توصیه می گردد که هنگام به وجود آمدن ضرورت های تغییر شغل و در همان اوایل و پیش از انجام جابجایی ، فرد آموزش های لازم را فرا گرفته و سپس در شغل جدید به کار گمارده شود . فقط مهارت ها و آموزش هایی که نیاز است حین کار آن ها را دریافت نماید را به پس از جابجایی موکول کنید.
تغییر شغل پرسنل ، ممکن است ناشی از برنامه های مدیریت واحد ، مدیریت ارشد و یا مدیریت منابع انسانی سازمان ، برای چرخش شغلی پرسنل ، حتی در رده مدیران باشد . چرخش شغلی ، مزایای زیاد و البته زحمت های خاص خود را دارد . اما بزرگترین مزیت آن چند مهارته شدن و یا به اصطلاح دیگر ، آچارفرانسه شدن پرسنل است که در هنگام مرخصی ، غیبت ، ترک کار و یا هر اتفاق دیگر که شاغل اصلی در سازمان حضور نداشته باشد ، فردی دیگر واجد همان صلاحیت و مهارت وجود دارد که باعث جلوگیری از آسیب و هزینه برای سازمان می گردد.
- تغییر ویژگی ها و وظایف یک شغل
برخی وضعیت هایی پیش می آید که ضروری می شود که تغییری در نحوه انجام فعالیت های سازمان ایجاد کنید ، در این حالت شما به یک طراحی مجدد از شغل دست می زنید . برخی وظایف را به یک شغل اضافه کنید ، برخی فعالیت های یک شغل را ممکن است حذف کنید . مسئولیت ها و اختیاراتی را کم یا زیاد کنید . در این موقعیت ممکن است که شما از کارمندان ، کارگران و کارشناسان خود بخواهید که برخی فعالیت ها و وظایف جدید را انجام دهند .
- اجرای پروژه هایی مقطعی و خاص در سازمان
هر سازمانی در برخی مقاطع زمانی ، پروژه ای را طرح ریزی و اجرا می نماید ، برخی از پرسنل نیز درگیر این پروژه و از اعضای تیم پروژه خواهند شد ، درصورت بزرگ بودن پروژه ، پیچیدگی فعالیت های آن و اهمیت پروژه برای سازمان و در صورت تشخیص مدیر پروژه ، نیاز به کسب مهارت هایی برای پرسنل حاضر در پروژه پیش می آید که بایستی برای آنها دوره را برگزار نمایید.
نکته ای مهم که دیده ام در برخی سازمان ها رعایت نمی شود و شاید هم با مبحث این مطلب بی ارتباط نباشد را نیز می خواهم مطرح نمایم و آن این است که برای برگزاری دوره ها و تدریس سرفصل های آن ها از پرسنل سازمان که با آن مهارت ها آشنا هستند استفاده می شود . شرط اول و لازم قضیه که تسلط و آشنایی با دوره آموزشی موردنظر در آن افراد که ممکن است ، سرپرست ، کارشناس و مدیر باشند وجود دارد اما شرط کافی آن است که مدرس با مهارت های انتقال مطلب و اصول آموزش دادن و تدریس نیز آشنا باشد که این امر عمدتا در سازمان هایی که حضور پیداکرده ام رعایت نمی شود. ضمن آنکه در هنگام آموزش حین کار نیز به سبب انجام وظایف عادی و روزمره مدرس ، ممکن است بارها در حین آموزش وی محل را ترک کرده و به کارهای محوله خود بپردازد و یا آموزش را به همکاران دیگر فرد بسپارد . در این موقعیت فردی که تحت آموزش است ، آموزش با کیفیتی را دریافت نکرده وبه قولی باید به صورت دیمه و سعی و خطا راه خود و طریقه انجام دادن وظایف را فرا بگیرد . دراین رهگذر ممکن است وی شیوه هایی خاص خود ، من در آوردی و خود ساخته را به سبب عدم دریافت صحیح آن ها به کار گیرد . به صورت دقیق این مسئله را در نظر بگیرید و درصورت ضرورت انجام آموزش ها توسط پرسنل عادی سازمان ، آن هار ا اصول آموزش دادن آشنا سازید.
