اصول اجرایی و کاربردی سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات
قطعات یدکی و مدیریت موجودی آن ها
حسین عبدی
در سومین مطلب از سلسله مطالب طراحی و اجرای سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات به تعیین فهرست قطعات و تعیین میزان موجودی لازم برای آن ها می پردازم .- فهرست کاملی از قطعات یدکی هر دستگاه تهیه نمایید .
- مواد و ملزومات مورد نیاز دستگاه مانند نوع روغن یا گریس مورد استفاده جهت روانکاری یا روغن هیدرولیک را نیز مشخص نمایید .
- نحوه ی تهیه و تأمین این قطعات را شناسایی نمایید .
اگر در شهر خودتان قابل تهیه است یا دیگر شهرهای کشور و یا خارج از کشور ، آن را شناسایی و ثبت نمایید . اگر ساختنی است نیز آن را تعیین کنید .
- این فهرست جامع را به عنوان منبع و مرجع قطعات یدکی که بایستی از آن ها موجودی داشته باشید ، استفاده کنید .
اینکه از کل قطعات یدکی یک دستگاه از کدام ها باید موجودی داشته باشید به عوامل زیربستگی دارد . لازم به ذکر است که فقط و فقط یک عامل از عوامل مشروحه زیر ، در تعیین موجودی داشتن یا نداشتن و همچنین مقدار موجودی ، تعیین کننده حتمی نمی باشد ، هر عامل را بایستی در کنار دیگر عوامل در نظر بگیرید .
الف – اهمیت دستگاه در خط تولید
کلیدی و گلوگاه بودن دستگاه در خط تولید بسیار مهم است به این معنی که اگر دستگاه به علت وقوع خرابی متوقف شده و جهت راه اندازی آن نیاز به قطعه ای یدکی وجود دارد و توقف این دستگاه موجب توقف کل خط تولید شده است ، توصیه می کنم که از آن موجودی داشته باشید .
ب – قیمت
هرچه قیمت قطعه یدکی بالاتر باشد ، منطقی تر است که موجودی کمتری از آن وجودداشته باشد تا موجب رکود سرمایه و یا آسیب دیدن قطعه در انبار نشود.
ج – زمان تدارک Lead Time
زمان لازم جهت تدارک قطعه یدکی نیز از عوامل مهم وتأثیر گذار می باشد .این که قطعه یدکی را از اولین فروشگاه قطعات یدکی می توانید تهیه کنید و یا آن را بایستی از شهری دیگر و یا خارج از کشور تأمین نمایید اهمیت بالایی در تعیین میزان موجودی دارد . مسلما تأمین قطعه مورد نظر از شهر یا کشوری دیگر زمان بالایی را طلب می کند و در این بین ، دستگاه متوقف می ماند .
د – دوره تعویض
اگر قطعه یدکی ، به صورت یک قطعه مصرفی است که باید در دوره های زمانی کوتاه مدت ، تعویض گردد و یا تعداد دفعات خرابی دستگاهی که آن قطعه یدکی در آن استفاده می شود زیاد است ، داشتن موجودی از آن ضرورت پیدا می کند .
ر - هزینه سفارش
هر خرید به جز بهای کالا ، هزینه هایی دیگر نیز دارد . درصورتی که هزینه های جنبی خرید مانند فعالیت های سفارش دادن ، حمل و نقل و پرداخت بهای قطعه ، بالا می باشد ، بهتر است که درهر بار خرید ، حجم سفارش بالاتر باشد تا هزینه های خرید بر تعداد بیشتری قطعه سرشکن گردد .
ز – ضریب مصرف
تعداد قطعاتی که در هر بار تعویض قطعه ، استفاده می گردد نیز از جمله عوامل تأثیر گذار می باشد . اگر در هر بار تعویض یاتاقان های یک محور به عنوان مثال شش عدد مورد نیاز می باشد و موجودی پنج عدد باشد ، طبیعتا موجودی ، کافی نمی باشد .
حالا می توانید با در نظر گرفتن عوامل فوق و دیگر پارامترهایی که در شرکت شما بر مسئله مدیریت موجودی قطعات یدکی تأثیر گذار می باشد ، نسبت به تهیه فهرست اقلام یدکی و میزان موجودی آن ها اقدام نمایید .
سپس ، تأیید مدیریت ارشد سازمان را کسب نموده و فهرست را برای تدارک و تأمین قطعات یدکی ، تحویل واحد تدارکات دهید .
مشخصات فنی قطعات یدکی را به صورت دقیق و کامل ارائه نمایید تا اشتباهی در خرید پیش نیاید و نیاز به تعویض قطعات خریداری شده و دوباره کاری نباشد . حتی توصیه می کنم که مارک سازنده و برند قطعه یدکی را نیز مشخص کنید . در این امر یعنی استفاده از مارک های معتبر و خرید قطعات یدکی مرغوب ، قیمت آن ها را نیز مد نظر قراردهید . دوام ، اطمینان و اعتماد به عملکرد و کارکرد مناسب قطعات یدکی مرغوب یعنی عمر بالای قطعه که طبیعتا تعداد دفعات خرابی و توقف را نیز کاهش می دهد اما در برخی موارد و به دلایل مالی ، مدیریت ترجیح می دهد که از قطعات ارزان تر استفاده کند .
در این موقعیت ها سعی کنید که مدیریت را نسبت به هزینه های پیدا و پنهان استفاده از قطعات ارزان و بی کیفیت و نامرغوب کاملا توجیه نمایید . در صورتی که به شیوه ای مناسب و با اطلاعات دقیق و ارائه داده ها در قالب و فرمتی مطلوب این کار را انجام دهید ، احتمال کسب موافقت مدیریت ارشد وجوددارد . برای ارائه اطلاعات به شیوه های مناسب ، توصیه می کنم مطلب " اصول کاربردی و قوانین ارائه داده ها و نمایش گرافیکی اطلاعات " را مطالعه نمایید .
مطالب مرتبط :
1 . اصول اجرایی و کاربردی سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات ، تهیه فهرست و ایجاد شناسنامه
2 . اصول اجرایی و کاربردی سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات ، کنترل مدارک فنی
