روش ها و تکنیک های کاهش هزینه ، هزینه های نگهداری و تعمیرات
روش ها و تکنیک های کاهش هزینه ، هزینه های نگهداری و تعمیرات
حسین عبدی
هزینه های پیدا و پنهان خرابی تجهیزات و دستگاه ها و درپی آن توقف خط تولید ، در شرکت های صنعتی و تولیدی ، قابل توجه می باشد . سهم این هزینه ها از هزینه های کل شرکت در سازمان هایی که سیستم های مدیریت نگهداری و تعمیرات را پیاده سازی نکرده اند ، البته بسیار بیشتر است . متاسفانه در بیشتر شرکت ها ، اگر هم به هزینه های نگهداری و تعمیر دستگاه ها پرداخته می شود ، عمدتا هزینه های آشکار آن مورد بررسی قرار می گیرد و بر مبنای آن تصمیماتی اتخاذ و اقداماتی اجرا می گردد .
در میان خبرهای ناخوش فوق ، خبر خوب نیز مثل همیشه وجود دارد . خوشبختانه تکنیک های موثر و امتحان پس داده ای وجود دارد که درصورت طرح ریزی صحیح و اجرای مناسب آن ها می توانیم امیدوار باشیم که وضعیت به میزان قابل توجهی به سمت بهبود حرکت کند
هزینه های ناشی از توقفات و خرابی ها
درابتدا به هزینه هایی که خرابی دستگاه ها و توقف خط تولید به شرکت تحمیل می کند می پردازیم و آن ها را در دو دسته پیدا و پنهان فهرست می کنیم
هزینه های آشکار خرابی تجهیزات
- هزینه قطعات یدکی
- هزینه نیروی انسانی تعمیرکار
- هزینه های پیمانکار تعمیرات
هزینه های پنهان
- هزینه های ناشی از عدم تولید در ساعات توقف دستگاه
- بیکاری پرسنل تولیدی آن دستگاه یا خط تولید
- هزینه های ناشی از نارضایتی مشتری در پی عدم تولید و درنتیجه آن عدم تحویل به موقع محصول در زمان تعهد شده
- هزینه تولید ضایعات در هنگامی که دستگاه در حال خارج شدن از شرایط مناسب عملیاتی و به سمت خرابی رفتن می باشد
- هزینه قطعات ضایعات شده ای نیازمند دوباره کاری در هنگام راه اندازی مجدد دستگاه و تنظیم و Setup آن
- استهلاک زودرس دستگاه ها به دلیل خرابی های زیاد که منجر به خارج شدن دستگاه از وضعیت عملیاتی و بهره برداری از آن جایگاه می گردد .
- هزینه های نیروی انسانی واحد تعمیرات بش از حد نیاز سازمان ، در بعضی شرکت ها به دلیل وقوع خرابی های زیاد و همزمان و برای تعمیر بیش از حد نیاز استخدام می شوند . این نیروها در زمان های عدم خرابی ، بیکاری می باشند .
- هزینه های ناشی از راکدماندن و خواب سرمایه که صرف نگهداری موجودی با حجم بالای قطعات یدکی می شود .
- در شرکت هایی که مدیریت سعی در پایین نگهداشتن موجودی قطعات یدکی دارد . هزینه های سفارش و خرید قطعات یدکی در هر بار خرابی می باشد . ضمن آنکه به دلیل عدم موجودی قطعات یدکی ، زمان تعمیر نیز بالا رفته تا قطعه یدکی مورد نظر خریداری گردد .
- هزینه های ناشی از تهیه قطعات یدکی ارزان قیمت و بی کیفیت که منجر به تکرار خرابی و صرف همه هزینه های پیدا و پنهانی می گردد که در بالا شرح آن آمد
- هزینه های انرژی ، معمولا دستگاه ها و تجهیزاتی که در شرایط مناسب کارکرد قرار ندارند ، انرژی بیشتری مصرف می کنند .
جهت برنامه ریزی و طرح ریزی اقدامات و فعالیت هایی برای کاهش و یاحذف هزینه های فوق ، بایستی در ابتدا آن هارا شناسایی و اندازه گیری کنید . البته باید بگویم که این مسئله ، ضرورت حتمی و صد در صدی ندارد زیرا درصورتی که آمار توقف خط تولید به خاطر خرابی تجهیزات و دستگاه ها بالا باشد ، کم وبیش هزینه های فوق وجود دارد اما برای سنجش اثربخشی پروژه هایی که طراحی و اجرا می کنید بهتر سات هزینه های ريالی موارد فوق را پس و پیش از اجرای برنامه ها مقایسه نمایید . در صورتی که تاکنون هیچ گونه سیستم نگهداری و تعمیرات نظام یافته و سیستماتیکی را اجرا نکرده اید مطمئن باشید که با اجرای آن ها میزان بهبود ، چشمگیر خواهد بود اما اگر در حال حاضر ، سازمان در بخش نگهداری و تعمیرات ، سیستمی را به صورت اجرایی دارد اما هزینه های فوق الذکر به سازمان به سازمان تحمیل می شود ، مقدار بالایی نیزدارد ، احتمالا سیستم نگهداری و تعمیرات فعلی ، کارا و اثربخش نمی باشد . حال ممکن است که در طراحی سیستم ، برخی مسائل لحاظ نشده و یا اینکه سیستم به خوبی طرح ریزی شده اما در اجرای فرآیند ، مسائل و مشکلاتی وجود دارد .
طبیعتا اجرای هر برنامه ای جهت بهبود ، خود نیز هزینه هایی را در بردارد . این هزینه ها می تواند شامل موارد زیر باشد .
- هزینه ی مشاوره برای طراحی و مشارکت در اجرای سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات
- هزینه ی مربوط به صرف زمان کاری مدیران و کارشناسان سازمان برای طراحی و اجرای سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات
- هزینه های مربوط به دستمزد پرسنل نگهداری و تعمیرات ، احتمالا در ابتدای پیاده سازی سیستم و جهت انجام فعالیت های نگهداری و همزمان با آن انجام تعمیرات اضطراری به دلیل بالا بودن میزان خرابی دستگاه ها نیاز به جذب نیروی جدید و یا اضافه کاری پرسنل فعلی می باشد .
- هزینه های برگزاری دوره های آموزشی موردنیاز برای اجرای صحیح و مؤثر سیستم
احتمالا در ابتدای اجرای پروژه ، هزینه ی کل نگهداری و تعمیرات سازمان ، مقداری افزایش خواهد یافت اما با اجرای مناسب پروژه برنامه ریزی شده ، نتایج آن قابل مشاهده بوده و هزینه ها سیر نزولی و کاهشی پیدا خواهد کرد . این ، مشابه صرف هزینه برای پیشگیری است . درحالی که به صورت همزمان جهت علاج ودرمان هزینه های گذشته را نیز باید بپردازید اما به هزینه کردن برای پیشگیری که به معنای سرمایه گذاری می باشد از عوارض بیماری به دلیل کنترل عوامل بوجود آورنده آن کاسته خواهد شد .
با ادامه این روند ، اثرات بیماری به حداقل رسیده و سازمان سلامتی خود را باز خواهد یافت . توصیه من جهت اقدام برای کاهش هزینه های ناشی از خرابی و توقفات ، استفاده از مشاور واجد صلاحیت ، می باشد . اما درصورتی که بنا به هردلیلی مدیریت نمی خواهد یا نمی تواند از مشاور استفاده کند ، بایستی آموزش متولیان واحد نگهداری و تعمیرات یعنی مدیران ، کارشناسان و تکنسین های این واحد در دستور کار قرار گیرد .
مناسب ترین سیستم جهت شروع فعالیت های بهبود در این مسئله اجرای سیستم PM یعنی نگهداری پیشگیرانه Preventive Maintenance می باشد . بدیهی است مفاهیم ، اصول و اقدامات اجرایی این روش در دوره های آموزشی به مدیران و کارشناسان آموزش داده خواهد شد . اما در مطلب اصول اجرایی و کاربردی سیستم نگهداری و تعمیرات PM به صورت کلی ، ساده ، مفهوم و کاملا اجرایی ، مطالب اصلی را مطرح نموده ام تا با مطالعه آن از هم اکنون بتوانید فعالیت های اولیه سیستم نگهداری را اجرا و پیاده سازی نمایید . این امر با توجه به ضرورت های انکارناپذیر آن و منافعی که برای سازمان در پی خواهد داشت و هزینه های زیادی را کاهش خواهد داد ، به روزی دیگر و حتی فردا نیز نباید موکول شود .
مطالب مرتبط :
اصول اجرایی و کاربردی سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات ، تهیه فهرست و کدینگ
اصول اجرایی و کاربردی سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات ، بایگانی و کنترل مدارک
درآمدی بر کاهش هزینه cost reduction
